Cơ sở khoa học áp dụng phương pháp màng bao dữ liệu DEA trong đánh giá hiệu quả quản lý vận hành hệ thống tưới bằng động lực quy mô nhỏ

Đánh giá hiệu quả quản lý vận hành các hệ thống tưới bằng động lực quy mô nhỏ theo cả khía cạnh kinh tế và kỹ thuật đang là vấn đề cấp thiết, làm nền tảng xây dựng kế hoạch nâng cao hiệu quả quản lý tưới trong bối cảnh chuyển đổi sang cơ chế giá. Hiện nay các phương pháp truyền thống chưa chỉ ra được nguyên nhân đi cùng với giải pháp mang tính định lượng. Nghiên cứu này đã khảo lược cơ sở khoa học, thực tiễn và đề xuất phương pháp toán phi tham số - màng bao dữ liệu DEA để ứng dụng trong đánh giá hiệu quả quản lý vận hành các hệ thống tưới bằng động lực quy mô nhỏ vùng đồng bằng sông Hồng.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra cơ sở lý thuyết hình thành bài toán tối ưu và khả năng áp dụng DEA theo mô hình hiệu quả theo hướng chú trọng đầu vào với giả thiết hiệu quả không đổi theo quy mô CRS và hiệu quả thay đổi theo quy mô VRS dựa trên các yếu tố là hao phí, chi phí đầu vào và diện tích tưới lúa. Các chỉ số hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả quy mô, hiệu quả chi phí tối ưu, suất chi phí chung, suất chi phí cho từng yếu tố đầu vào và cơ cấu chi phí ở các lớp hiệu quả có thể được xác định từ DEA. Đây là nền tảng đề xuất các cơ cấu chi phí tối ưu và đề xuất giải pháp áp dụng cho các đơn vị quản lý vận hành và cơ quan quản lý nhà nước trong xây dựng chính sách.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HỆ THỐNG TƯỚI BẰNG ĐỘNG LỰC QUY MÔ NHỎ VÙNG ĐBSH

4. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG DEA TRONG ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ QLVH CÁC HTT

5. CƠ SỞ LỰA CHỌN DEA TRONG NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ QLVH CÁC HTT

5.1. Về mặt lý thuyết

5.2. Về mặt thực tiễn

5.3. Lý do áp dụng DEA trong đánh giá hiệu quả QLVH các HTT

6. ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DEA TRONG NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ QLVH CÁC HTT

6.1. Cơ sở hình thành phương pháp DEA trong lĩnh vực quản lý tưới

6.2. Hiệu quả kỹ thuật.

6.3. Hiệu quả quy mô

6.4. Hiệu quả kinh tế

6.5. Một số ứng dụng kết quả đánh giá hiệu quả QLVH các HTT

7. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Aymen Frija, Ada Wossink, Jeroen Buysse, Stijn Speelman, Guido Van Huylenbroeck (2011), “Irrigation pricing policies and its impact on agricultural inputs demand in Tunisia: A DEA-based methodology”, Journal of Environmental Management, No 92 (2011) 2109-2118.

[2] Đinh Văn Đạo, Nguyễn Tùng Phong, Trần Văn Đạt, Đoàn Thế Lợi, Tôn Nữ Hải Âu, (2021), “Đánh giá tác động phân bổ chi phí quản lý vận hành tối ưu đến hiệu quả quản lý tưới vùng đồng bằng sông Hồng”, Tạp chí Khoa học và Công nghệ Thủy lợi, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam, Số 69, ISBN: 1859-4255, tháng 12 năm 2021, Tr.16-26.

[3] Đoàn Thế Lợi, Lê Thu Phương (2019), “Cơ sở khoa học về định giá sản phẩm dịch vụ thủy lợi”, Tạp trí Khoa học và Công nghệ Thủy lợi, Số 52-2019, Tr. 8-24.

[4] Đoàn Thế Lợi, Lê Văn Chính và Vũ Ngọc Thanh (2002), Đại cương về kinh tế thủy lợi. Nhà xuất bản nông nghiệp. 63-630/NN-2002-52/417-2002. Tr. 73-74.

[5] Fraj Chemaka, Jean-Philippe Boussemartb and Florence Jacquetc, 2009, Farming system performance and water use efficiency in the Tunisian semi-arid region: data envelopment analysis approach. Journal compilation@ 2009 International Federation of Operational Research Societies, No. 17 (2010) 381–396.

[6] Giannoccaro and Martin-Ortega (2010), Environmental Concerns in Water Pricing Policy: an application of Data Envelopment Analysis, BC3 Working Paper Series 2010-04. Basque Centre for Climate Change (BC3), Bilbao, Spain.

[7] Hector M. Malano, Paul J. M Van Hofwegen (1999), Performance of Irrigation and
Drainage Service, a Sevice Approach. P. 130. ISBN 90 5410482 1 hardbound edition. Rotterdam. Netherlands.

[8] Hector Malano, Martin Burton and Ian Makin (2004), “Benchmarking Performance in the irrigation and drainage Sector: A tool for change” Journal of Irrigation and Drainage 53:119–133 (2004).

[9] Ismet Boz, Shamsheer Ul Haq, Cagatay Yildirim, Hatice Turkten and Pomi Shahbaz (2018), “Technical and water use efficiency estimation of adopters and non-adopters of pressurized irrigation systems among hazelnut farmers”, African Journal of Agricultural Research, Vol. 13(43), pp. 2449-2459, 25 October, 2018.

[10] J. A. Rodriguez-Diaz, E. Camacho-Poyato and R. Lopez-Luque (2004), “Application of data Envelopment Analysis to Studies of irrigation Efficiency in Andalusia”, Journal of Irigation and Drainage Engineering, Vol. 130, No. 3, June 1, 2004.@ASCE, ISN 0733-9437/2004/3-175-183.

[11] Lê Kim Long (2020), “Phân tích hiệu quả quy mô của nghề nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh tại tỉnh Phú Yên”, Tạp chí Kinh tế và Phát triển, Số 286 tháng 4/2021, Tr. 37-45.

[12] Nguyễn Tùng Phong, Vũ Hai Nam (2019), Hiện đại hóa vận hành hệ thống kênh tưới, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, Số ĐKXB:2023-2019/CXBIPH/2-44/KHKT, Hà Nội.

[13] Noelina Rodríguez-Ferrero, Manuel Salas-Velasco & María Teresa Sánchez-Martínez (2010), “Assessment of Productive Efficiency in Irrigated Areas of Andalusia”, International Journal of Water Resources Development, 26:3, 365-379, DOI:10.1080/07900627.2010.489288.

[14] Sanjay Sitaram Phadnis, Mukul Kulshrestha (2012), “Evaluation of irrigation efficiencies for water users' associations in a major irrigation project in India by DEA”, Benchmarking: An International Journal, Vol. 19 Iss 2 Pp. 193 – 218.

[15] Timothy J. Coelli, D.S. Prasada Rao, Christopher J. O’Donnell and George E. Battese (2005), An Introduction of Efficiency and Productive Analysis (Second Edition), Springer Science and Busisness Media, New York. 2005.

[16] Timothy J. Coelli, Sanzidur Rahman and Colin Thirtle, (2005), “Technical, Allocative, Cost and Scale Efficiencies in Bangladesh Rice Cultivation: A Non-Parametric Approach”, Journal of Agricultural Economics, September 2005. DOI: 10.1111/j.1477-9552.2002.tb00040.x.

[17] Ton Nu Hai Au, Nguyen Thi Dieu Linh, (2020), Analyzing agricultural production by Data Envelopment Analysis (DEA), Hue University Publishing House.

________________________________________________________________________

Chi tiết bài báo xem tại đây: Cơ sở khoa học áp dụng phương pháp màng bao dữ liệu DEA trong đánh giá hiệu quả quản lý vận hành hệ thống tưới bằng động lực quy mô nhỏ

Đinh Văn Đạo, Nguyễn Tùng Phong, Trần Văn Đạt
Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam

TẠP CHÍ KH&CN THỦY LỢI