Định hướng hiện đại hóa hệ thống thủy lợi phục vụ chuyển đổi, phát triển nông nghiệp bền vững tại các tiểu vùng sinh thái vùng đồng bằng sông Cửu Long

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng có kiện tự nhiên, nguồn nước đặc trưng, hình thành 03 tiểu vùng sinh thái ngọt, lợ và mặn, đang là trọng điểm sản xuất nông nghiệp, giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế nước ta. Những năm gần đây, hạn hán, xâm nhập mặn và lũ, ngập lụt, úng tại khu vực có những thay đổi đáng kể về quy luật và mức độ. Các nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này gồm biến đổi khí hậu - nước biển dâng, phát triển thượng nguồn và phát triển nội tại của vùng. Để phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, các hệ thống công trình thủy lợi trong khu vực đã được đầu tư xây dựng từ nhiều năm nay, đóng góp quan trọng trong việc kiểm soát ngập lũ, xâm nhập mặn,...

Trước tác động bất lợi đang phải đối mặt, các hệ thống thủy lợi đang dần không đáp ứng kịp yêu cầu phát triển sản xuất và dân sinh, nhất là trong yêu cầu phục vụ chuyển đổi, phát triển nông nghiệp bền vững tại các tiểu vùng sinh thái theo Nghị quyết của Chính phủ số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu. Bài viết phân tích cụ thể tồn tại và thách thức, định hướng một số giải pháp chính, gồm cả giải pháp công trình và phi công trình để hiện đại hóa hệ thống thủy lợi phục vụ chuyển đổi, phát triển nông nghiệp bền vững tại các tiểu vùng sinh thái vùng ĐBSCL.

1. MỞ ĐẦU

2. HIỆN TRẠNG CÔNG TRÌNH THỦY LỢI KHU VỰC ĐBSCL, TỒN TẠI VÀ THÁCH THỨC

2.1 Hiện trạng các công trình thủy lợi

2.2 Tồn tại và thách thức của hệ thống thủy lợi hiện tại

3. ĐỊNH HƯỚNG HIỆN ĐẠI HÓA HỆ THỐNG THỦY LỢI VÙNG ĐBSCL

3.1 Cơ sở và quan điểm đề xuất định hướng

3.2 Định hướng giải pháp hiện đại hóa hệ thống thủy lợi

4. KẾT LUẬN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Kuenzer, C., Campbell, I., Roch, M. et al (2013), "Understanding the impact of hydropower developments in the context of upstream–downstream relations in the Mekong river basin", Sustain Science, 8, ttr. 565–584.

[2] Tăng Đức Thắng và nnk (2019), Báo cáo Một số thách thức đối với Đồng bằng sông Cửu Long.

[3] Thanh Duc Dang, Thomas A. Cochrane, Mauricio E. Arias, Van Pham Dang Tri (2018), "Future hydrological alterations in the Mekong Delta under the impact of water resources development, land subsidence and sea level rise", Journal of Hydrology: Regional Studies, 15, ttr. 119-133.

[4] Yuichiro Yoshida, Han Soo Lee, Bui Huy Trung, Hoang-Dung Tran, Mahrjan Keshlav Lall, Kifayatullah Kakar and Tran Dang Xuan (2020), "Impacts of Mainstream Hydropower Dams on Fisheries and Agriculture in Lower Mekong Basin", Sustainability, 12, 2408.

________________________________________________________________________________________________

Chi tiết bài báo xem tại đây: Định hướng hiện đại hóa hệ thống thủy lợi phục vụ chuyển đổi, phát triển nông nghiệp bền vững tại các tiểu vùng sinh thái vùng đồng bằng sông Cửu Long

Nguyễn Văn Tỉnh
Tổng cục Thủy lợi - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

TẠP CHÍ KH&CN THỦY LỢI