Giải pháp nâng cấp hệ thống thủy lợi phục vụ phát triển nông thôn mới vùng ven biển đồng bằng sông Hồng
01/03/2016 Việc nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống thủy lợi là hết sức cần thiết do sau khi nâng cấp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong sản xuất nông nghiệp, tiết kiệm thời gian, chi phí làm việc cũng như nâng cao năng suất sản lượng cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao. Bài viết này trình bày một giải pháp nâng cấp hệ thống thủy lợi theo tiêu chuẩn thiết kế nông thôn mới cho hệ thống nội đồng cũng như sử dụng vật liệu mới cho hệ thống đầu mối đề xuất áp dụng tại xã Giao Lạc, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định I. MỞ ĐẦU Giao Lạc là xã nằm ở phía Đông Nam huyện Giao Thuỷ, cách trung tâm huyện 8 km, có tổng diện tích 704,67 ha và nằm trong vùng sản xuất nông nghiệp của tỉnh Nam Định. Trong những năm gần đây, xã Giao Lạc là một trong những xã đã chuyển dịch cơ cấu kinh tế sang hướng sản xuất nông nghiệp kết hợp với tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ. Các khu ruộng thuộc xã quản lý còn manh mún, chia nhỏ lẻ, bờ vùng bờ thửa theo kinh nghiệm của người dân từ xưa, không theo tiêu chuẩn nào, chưa được quy hoạch tổng thể theo tiêu chí quốc gia. Đặc biệt, hệ thống thủy lợi phục vụ cho tưới tiêu của các khu ruộng đã cũ kĩ, lạc hậu không đáp ứng được nhu cầu sản xuất nông nghiệp hiện nay dẫn đến năng suất thấp, thời gian và công sức bỏ ra nhiều nhưng hiệu quả chưa cao. Hiện tại, xã Giao Lạc có 111 kênh cấp 3 với tổng chiều dài 33,3km, trong đó có 65 kênh tưới với tổng chiều dài 19.5 km, 46 kênh tiêu dài 13,8 km phân bố đều trên các khu vực sản xuất, nước lưu thông theo hình thức tự chảy đã cơ bản đáp ứng nhu cầu tưới tiêu. Hệ thống kênh cấp 3 cần quy hoạch mở rộng thêm 1 kênh dẫn dòng cho trạm bơm mới xây dựng tại xóm 15 và chủ yếu là cải tạo nâng cấp, từng bước kiên cố hóa kênh nằm trong vùng động lực. Công tác tưới, tiêu, dịch vụ thuỷ nông của xã do hợp tác xã nông nghiệp phụ trách điều hành. Hiện tại toàn xã có 1 trạm bơm mới xây với công suất 2000m3/h, vị trí ở đầu sông CA15 (xóm 15). Hệ thống cống, đập ngăn có 1 cống tiêu Đại Đồng qua đê Trung ương, 23 cống cấp 2 phục vụ khoanh vùng điều tiết nước cho sản xuất. Hệ thống công trình thủy lợi tại xã Giao Lạc tuy đã đầy đủ các hạng mục nhưng đa số chưa được kiên cố hóa, 100% kênh tưới tiêu của xã là kênh đất, có nhiều đoạn bờ bị xói mòn hoặc vỡ bờ kênh, các cống đập ngăn mặn do được xây dựng nhiều năm nên cũng đã xuống cấp, hiện không hoạt động được theo công suất thiết kế ban đầu. Mặt khác, Giao Lạc là một xã giáp biển, nước sản xuất và sinh hoạt đều dễ bị nhiễm mặn, mặc dù có nguồn nước ngọt từ 2 con sông Nguyễn Văn Bé và sông Cồn Năm cung cấp đủ nước cho nhu cầu sinh hoạt và trồng trọt của xã Giao Lạc nhưng chất lượng nước không đảm bảo, đa phần đều bị nhiễm mặn, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của nhân dân xã Giao Lạc. Vì vậy hệ thống thủy lợi phải được kiên cố hóa để đảm bảo nước mặn không bị rò rỉ và xâm nhập vào nguồn nước sinh hoạt và sản xuất. Yêu cầu đặt ra trước mắt là phải đầu tư để nâng cấp, tu bổ lại hệ thống công trình thủy lợi của địa phương, nhằm khắc phục tình trạng nhiễm mặn nguồn nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng đời sống của nhân dân, tăng năng suất cây trồng, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Do đó, việc nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống thủy lợi của địa phương là hết sức cần thiết và sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong sản xuất của người dân trong vùng, tiết kiệm chi phí thời gian lao động, nâng cao năng suất sản lượng cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao cũng như góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế của xã Giao Lạc. II. GIẢI PHÁP NÂNG CẤP ĐỐI VỚI CÔNG TRÌNH ĐẦU MỐI III. GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI HỆ THỐNG THỦY NÔNG NỘI ĐỒNG IV. GIẢI PHÁP VỀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ V. KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Ủy Ban Nhân Dân Xã Giao Lạc, “Đề án VB 11.” p. 11, 2011. [2]. Đề tài hiện đại Hóa, “Khảo sát, thiết kế các hạng mục nâng cấp, hiện đại hóa quản lý vận hành công trình.” pp. 19–21, 2012. [3]. Đề tài hiện đại Hóa, “Khảo sát, thiết kế các hạng mục nâng cấp, hiện đại hóa công trình truyền dẫn, phân phối nước.” pp. 2–5, 2012. Xem chi tiết bài báo: Giải pháp nâng cấp hệ thống thủy lợi phục vụ phát triển nông thôn mới vùng ven biển đồng bằng sông Hồng Tác giả: GS Nguyễn Tuấn Anh, TS. Hà Hải Dương, ThS.NCS. Nguyễn Xuân Lâm TẠP CHÍ KH&CN THỦY LỢI
Ý kiến góp ý:
