Hội thảo “Quản lý rủi ro thiên tai theo lưu vực sông - Những tác động của hạn hán lên quản lý tưới”

Ngày 1/4/2014, tại Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đã diễn ra Hội thảo "Quản lý rủi ro thiên tai theo lưu vực sông - Những tác động của hạn hán lên quản lý tưới" do Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam, Viện Quản lý Công nghệ và Tài nguyên nhiệt đới cận nhiệt đới, Đại học Khoa học ứng dụng Cologne, CHLB Đức chủ trì. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thủy lợi Hoàng Văn Thắng đã đến dự và khai mạc Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có đại diện Tổng Cục Thủy lợi, Ban Quản lý các Dự án Nông nghiệp, Cục Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu; Cục trồng trọt, Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Môi trường; Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Trung ương, Trung tâm nghiên cứu khí hậu, khí tượng; Trung tâm cảnh báo và dự án tài nguyên nước; Trung tâm phát triển nông thôn bền vững; các chuyên gia thuộc Chương trình UN-REDD Việt Nam, Terma VN 2013; đại diện Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội, Chi Cục Thủy lợi Hà Nội, Quảng Trị và đại diện một số cơ quan thông tấn báo chí...

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Hoàng Văn Thắng cho biết: cơ quan quản lý Nhà nước đang tích cực tìm mọi biện pháp nhằm tăng cường quản lý rủi ro thiên tai, đặc biệt là khu vực miền Trung và mong muốn xây dựng khung quản lý tổng hợp với nhiều vấn đề về quản lý lũ, quản lý hạn, tiếp cận chiến lược đánh giá nguồn nước trước tác động của biến đổi khí hậu, kinh tế xã hội, tác động thượng nguồn... Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang tiến hành xây dựng chiến lược khoa học, tầm nhìn dài hạn để tiếp cận và hành động trước tác động của biến đổi khí hậu trong các vùng của cả nước, nhất là khu vực đồng bằng Sông Cửu Long. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn mong muốn thông qua Hội thảo này, qua các báo cáo trình bày tại Hội thảo và các ý kiến đóng góp của các nhà chuyên gia, các nhà khoa học sẽ giúp cho cơ quan quản lý Nhà nước có cách nhìn đa chiều, đa ngành. Thêm vào đó, Thứ trưởng khẳng định sẽ tìm mọi biện pháp hỗ trợ và kết nối giữa các nhà khoa học và cơ quan quản lý Nhà nước thông qua các chương trình, dự án; hợp tác với các Bộ, ngành liên quan giải quyết vấn đề này.

Tại Hội thảo các đại biểu đã được nghe các báo cáo viên trình bày các báo cáo xoay quanh chủ đề quản lý rủi ro thiên tai theo lưu vực sông như (1) Các giải pháp cải thiện tình hình phân bổ nước cho tưới tiêu tại lưu vực sông - GS.TS. Lars Ribbe - Giám đốc ITT, Trường Đại học Ứng dụng Cologne; (2) Hạn thủy văn trên lưu vực sông - Bà Alexandra Nauditt - Viện ITT, Trường Đại học Ứng dụng Cologne; (3) Hạn hán khu vực Tây Nguyên: Khả năng giám sát và cảnh báo - TS. Mai Văn Khiêm - Viện Khoa học Khí tượng, thủy văn và Môi trường; (4) Phát triển thủy điện lưu vực Vu Gia-Thu Bồn và vấn đề chia sẻ nguồn nước mùa kiệt: bài học về phát triển bền vững - TS. Đào Trọng tứ - Giám đốc Trung tâm Tư vấn phát triển bền vững tài nguyên nước và thích nghi biến đổi khí hậu; (5) Tác động của hạn hán, xâm nhập mặn đến quản lý tưới vùng đồng bằng sông Hồng - ThS. Hà Hải Dương - Trưởng phòng Tài nguyên nước và Biến đổi khí hậu - Viện Nước Tưới tiêu và Môi trường - Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam; (6) Ứng dụng công nghệ tự động hóa, công nghệ phần mềm để xây dựng hệ thống thông tin, quản lý, giám sát và hỗ trợ điều hành các công trình thủy lợi theo thời gian thực phục vụ công tác phòng chống và giảm nhẹ thiên tai.

Phó Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Thủy lợi - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn PGS.TS. Nguyễn Văn Tỉnh phát biểu: hiện nay các cơ quan quản lý nhà nước đang thiếu các công cụ chỉ đạo về mặt khoa học, thiếu dự báo mùa để chỉ đạo hạn hán, tưới tiết kiệm nước, chuyển đổi cơ cấu cây trồng... Mặt khác cách tiếp cận giữa các chuyên gia, các nhà khoa học và cơ quan quản lý chưa có sự đồng nhất. Phó Tổng Cục trưởng mong muốn các chuyên gia, các nhà khoa học giúp cơ quan quản lý nhà nước giải quyết nhiều vấn đề cấp thiết hơn nữa như dự báo theo mùa, thiết lập bộ chỉ số tổng hợp hoặc nhiều bộ chỉ số trong một lưu vực sông đánh giá từng vùng  về hạn hán nhất là khu vực Tây Nguyên. Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thủy lợi đề nghị Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam, Trường Đại học Thủy lợi và các nhà khoa học thực hiện việc xây dựng khung quản lý dự án lưu vực sông, trước mắt xây dựng khung quản lý dự án lưu vực sông Vu Gia-Thu Bồn, thông qua dự án ODA, WB5 và cần có sự tổ chức, phối hợp, huy động lực lượng từ trung ương đến địa phương cũng như có kịch bản cụ thể.

Kết luận tại Hội nghị, Q. Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam PGS.TS. Nguyễn Vũ Việt đã đánh giá cao cáo báo cáo viên cũng như là các ý kiến đóng góp ý kiến của các đại biểu tại Hội thảo. Q. Giám đốc chia sẻ: Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề cao vai trò khoa học công nghệ trong nông nghiệp đặc biệt chú trọng tái cơ cấu ngành, tối ưu hóa việc trồng cây. Bộ Nông nghiệp & PTNT yêu cầu Viện, Trường, Trung tâm tham gia tái cơ cấu ngành, tham gia vào việc phòng tránh thiên tai. Trong thời gian tới, Viện sẽ cố gắng hiện thực hóa các nhiệm vụ như Bộ chỉ đạo, đóng góp kết quả nghiên cứu giúp ích trong công tác quản lý điều hành và sản xuất nói chung.