Hội thảo Đánh giá tình hình thiên tai khu vực Tây Nguyên, đồng bằng Sông Cửu Long và lãnh thổ Việt Nam, đề xuất các giải pháp phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại

Sáng ngày 29/08/2023, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm) và Bộ Khoa học và Công nghệ (Bộ KHCN) phối hợp tổ chức Hội thảo “Đánh giá tình hình thiên tai khu vực Tây Nguyên, đồng bằng Sông Cửu Long và lãnh thổ Việt Nam, đề xuất các giải pháp phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại”. Tham dự và chủ trì Hội thảo có TS. Nguyễn Hoàng Giang, Thứ trưởng Bộ KHCN và PGS.TS. Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm.

Tham dự Hội thảo còn có các đại diện lãnh đạo thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; các đại diện lãnh đạo và các chuyên gia thuộc các vụ chuyên môn trực thuộc Bộ KHCN và các đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm.

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, PGS.TS. Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm nhấn mạnh: “Tai biến thiên nhiên, trong đó có tai biến địa chất như trượt lở, nứt đất, sụt lún, động đất, sạt lở, xói lở bờ sông, bờ biển đã và đang gây những thiệt hại rất lớn về người và tài sản, ảnh hưởng lớn tới hoạt động kinh tế, giao thương. Chỉ trong hai tháng 7 và 8 năm 2023, hàng loạt các vụ trượt lở, sạt trượt, nứt đất đã xảy tại Tây Nguyên. Tại Đồng bằng sông Cửu Long, từ nhiều năm qua, tình hình sạt lở bờ sông, xói lở bờ biển tại đang diễn biến rất phức tạp và có xu hướng gia tăng cả về phạm vi và quy mô. Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần trực tiếp kiểm tra, đánh giá trên hiện trường và có những chỉ đạo quyết liệt nhằm giảm thiểu tác động của tai biến thiên nhiên. Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã có những nghiên cứu tiên phong đánh giá về vấn đề thiên tai từ nhiều năm trước.”

PGS.TS. Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm phát biểu khai mạc Hội thảo

PGS.TS. Trần Tuấn Anh cho biết, Hội thảo lần này cũng là dịp để đánh giá, trao đổi về những vấn đề đã đạt được cũng như tiến tới đề xuất những nhóm vấn đề, những nhiệm vụ đột phá về phương pháp, công nghệ phát hiện, giám sát, cảnh báo và chỉnh trị nhằm giảm thiểu thiệt hại do các tai biến thiên nhiên tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên nói riêng và trên toàn lãnh thổ Việt Nam nói chung.

Các nội dung báo cáo khoa học được trình bày tại Hội thảo gồm: Kết quả khảo sát đánh giá hiện trạng tình hình trượt lở, nứt đất ở khu vực phía nam Tây Nguyên thuộc các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông; Tình hình sạt lở sông, biển ở đồng bằng Sông Cửu Long – thực trạng, nguyên nhân, giải pháp và những vấn đề đặt ra cho giai đoạn tới; Tổng quan tình hình nghiên cứu các thiên tai tại Việt Nam, một số kiến nghị và đề xuất. Đặc biệt, các báo cáo khoa học chỉ ra vấn đề trượt, sạt lở đất ở Tây Nguyên, sạt lở sông, biển ở đồng bằng Sông Cửu Long liên quan trực tiếp đến rất nhiều yếu tố tự nhiên như địa hình, địa mạo, thủy thạch động lực, khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu,... còn có yếu tố tác động từ phía con người trong các hoạt động dân sinh.

TS. Nguyễn Hoàng Giang Thứ trưởng Bộ KHCN phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ KHCN Nguyễn Hoàng Giang cho biết, Bộ KHCN luôn đồng hành cùng các nhà khoa học trong nghiên cứu các tai biến thiên nhiên. Mới đây trước những diễn biến trượt lở, nứt đất tại Tây Nguyên, Viện Hàn lâm đã phối hợp với Bộ KHCN tổ chức đoàn khảo sát, đánh giá sơ bộ hiện trạng, nguyên nhân, làm căn cứ cho các đề xuất, định hướng tiếp theo. Bên cạnh báo cáo các kết quả đạt được của đoàn khảo sát, báo cáo trao đổi về các kết quả đạt được trong nghiên cứu thiên tai, Bộ KHCN mong muốn nhận được nhiều ý kiến đóng góp, nhiều đề xuất từ các bộ, ngành, cơ quan đơn vị trong phát hiện, giám sát, cảnh báo và chỉnh trị nhằm giảm thiểu các thiệt hại do các tai biến thiên tai tại vùng đồng bằng Sông Cửu Long và Tây Nguyên nói riêng và trên toàn lãnh thổ Việt Nam nói chung.

GS.TS. Trần Đình Hòa - Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam báo cáo tại Hội thảo

TS. Trần Quốc Cường - Phó Viện trưởng Viện Địa chất báo cáo tại Hội thảo

Trao đổi, thảo luận tại Hội thảo

Tại Hội thảo các đại biểu cùng nhau trao đổi, thảo luận về thực trạng, nguyên nhân dẫn tới xuất hiện hàng loạt các vụ trượt lở, nứt đất ở các khu vực nam Tây Nguyên cũng như tình hình sạt lở sông, biển ở đồng bằng Sông Cửu Long và các loại thiên tai khác tại Việt Nam. Các đại biểu đưa ra một số kiến nghị cũng như đề xuất các giải pháp nhằm giải quyết các vấn đề cấp bách cần thực hiện trong thời gian tới như: các biện pháp xử lý các vị trí trượt lở, sạt lở, nứt đất để giảm thiểu thiệt hại thiên tai; chú trọng tới các giải pháp kỹ thuật công nghệ giám sát, cảnh báo sớm tai biến trượt lở, sạt lở, nứt đất theo diện và theo điểm; tăng cường sự phối kết hợp giữa các ban ngành của địa phương với các tổ chức khoa học trong nghiên cứu nhận diện và xử lý các tai biến; cần có cách tiếp cận tổng thể, toàn diện, lâu dài trong nghiên cứu thiên tai. Việc tổ chức thực hiện các nghiên cứu thiên tai cần theo cách tiếp cận từ khái quát đến chi tiết, từ quy mô quốc gia, đến vùng – miền, cấp huyện, khu dân cư, công trình với các cách tiếp cận, hệ phương pháp và mục tiêu khác nhau tương ứng với từng quy mô; cần có sự đầu tư cho việc nghiên cứu khoa học và công nghệ đối với các tai biến thiên tai; sớm có các nhiệm vụ/nghiên cứu phối hợp liên ngành, chuyên sâu và toàn diện về các tai biến thiên thai; đưa các ứng dụng công nghệ vũ trụ, công nghệ giám sát mới vào nghiên cứu,…

PGS.TS. Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm và TS. Nguyễn Hoàng Giang, Thứ trưởng Bộ KHCN chủ trì Hội thảo

Kết luận tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ KHCN Nguyễn Hoàng Giang gửi lời cám ơn sự phối hợp đồng tổ chức Hội thảo của Viện Hàn lâm cũng như sự tham gia tích cực của đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành, các nhà khoa học. Thứ Trưởng ghi nhận và đánh giá cao các kiến nghị và đề xuất của các đại biểu tham dự Hội thảo, đồng thời đề nghị các đơn vị của Bộ, Văn phòng các chương trình, Ban chủ nhiệm các chương trình KC.08, KC.09 tham khảo, chủ động đề xuất các nhiệm vụ cụ thể về phòng chống thiên thai để sớm thực hiện trong giai đoạn tới, góp phần giảm thiểu các thiệt hại do thiên tai gây ra, góp phần thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương định hướng phát triển kinh tế - xã hội các vùng trọng điểm.

Theo Minh Tâm/vast.gov.vn