Họp Hội đồng tư vấn đánh giá, nghiệm thu cấp cơ sở đề tài thuộc Chương trình biến đổi khí hậu

Chiều ngày 11/5/2020, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đã tổ chức họp Hội đồng tư vấn đánh giá nhiệm thu cấp cơ sở Đề tài “Nghiên cứu ứng dụng các công nghệ mợi (viễn thám, WEBGIS và tự động hóa) xây dựng hệ thống thông tin quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) theo thời gian thực nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, áp dụng cho tỉnh Hà Tĩnh”.

Đây là Đề tài thuộc Chương trình cấp Quốc gia “Khoa học và Công nghệ ứng phó với biến đổi khí hậu quản lý về tài nguyên và môi trường”, mã số BĐKH/16-20 do TS. Nguyễn Quốc Hiệp - Giám đốc Trung tâm Công nghệ Phần mềm Thủy lợi chủ nhiệm.

Đề cập đến bối cảnh ra đời của Đề tài, Chủ nhiệm đề tài TS. Nguyễn Quốc Hiệp cho biết biến đổi khí hậu toàn cầu và khu vực đã và sẽ làm trầm trọng thêm các khó khăn và mức độ ác liệt của các thiên tai. Biến đổi khí hậu làm nhiệt độ tăng cao và nước biển dâng, dẫn đến suy giảm tài nguyên nước, dòng chảy năm giảm, dòng chảy kiệt suy giảm lớn hơn, bốc thoát hơi nước tăng cao khiến nhu cầu sử dụng nước cũng tăng theo. Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu sử dụng nước của các ngành kinh tế, xã hội đang tăng nhanh, nhất là nước cho nông nghiệp, việc sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) phục vụ sản xuất nông nghiệp đang là vấn đề bức xúc của thực tế. Việc sử dụng tiết kiệm nước cho sản xuất nông nghiệp sẽ giúp các nhà quản lý có thể sử dụng nguồn nước dư thừa để cấp cho các ngành kinh tế khác, tạo điều kiện cho việc giải quyết vấn đề hạn hán nói chung cho từng địa phương. Vì vậy việc thực hiện nghiên cứu ứng dụng các công nghệ mới (viễn thám, WEBGIS và Tự động hóa) xây dựng hệ thống thông tin quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) theo thời gian thực nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, áp dụng cho tỉnh Hà Tĩnh.

Trên cơ sở mục tiêu xây dựng được cơ sở lý luận, quy trình nghiên cứu ứng dụng các công nghệ hiện đại (viễn thám, WEBGIS và Tự động hóa…) xây dựng hệ thống thông tin quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) theo thời gian thực nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, nhóm thực hiện đề tài đã triển khai các nội dung nghiên cứu và đạt được một số kết quả như:

Đề tài đã hoàn thành 35 báo cáo; đã lắp đặt 01 trạm thiết bị đo tự động cho hồ chứa nước Thượng Sông Trí, xã Kỳ Hoa, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh gồm đo mực nước hồ, đo lượng mưa, đo độ mở cửa cống và mực nước hạ lưu cống để giám sát nguồn nước và giám sát việc cấp nước cho hệ thống tưới.

Đề tài đã giải quyết được vấn đề như: (i) Xây dựng cơ sở lý luận, quy trình nghiên cứu ứng dụng các công nghệ hiện đại (viễn thám, WEBGIS và Tự động hóa…) xây dựng hệ thống thông tin quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) theo thời gian thực nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu; (ii) Đánh giá tác động của việc biến đổi khí hậu đến tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh và đề xuất các giải pháp ứng phó; (iii) Đề xuất hệ thống thông tin quản lý, sử dụng
hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) theo thời gian thực áp dụng cho tỉnh Hà Tĩnh; (iv) Đưa ra các giải pháp khoa học công nghệ, xây dựng một bộ công cụ quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa khô) của tỉnh Hà tĩnh theo thời gian thực phục vụ công tác chỉ đạo điều hành sản xuất nông nghiệp nhằm sử dụng hiệu quả nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu; (v) Đưa ra được các giải pháp khoa học công nghệ quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước (mùa
khô) của tỉnh Hà Tĩnh; Thiết lập trung tâm điều hành kết nối với các thiết bị giám sát điều khiển ngoài hiện trường để giám sát nguồn nước và việc cấp nước của các hệ thống tưới.

Các thành viên Hội đồng tại buổi họp nghiệm thu

Trong phạm vi tỉnh Hà Tĩnh, đề tài đã điều tra thu thập tư liệu ảnh vệ tinh miễn phí (radar Sentinel-1 và quang học Sentinel-2) trong hai mùa khô 2017, 2018; thu thập phân tích tài liệu liên quan đến nội dung nghiên cứu để xây dựng bản đồ cho cây lúa và cây trồng màu. Xây dựng đường đặc tính lòng hồ cho 44 hồ chứa. Thực hiện lắp đặt 01 trạm thiết bị đo tự động cho 1 hồ chứa (hồ Thượng Sông Trí) để giám sát nguồn nước và giám sát việc cấp nước cho hệ thống tưới. Thực hiện xây dựng cơ sở dữ liệu GIS cho tỉnh Hà Tĩnh gồm: địa hình, thủy hệ, giao thông, ranh giới hành chính, thực vật, dân cư, công trình thủy lợi, đầu mối kênh, công trình trên kênh, diện tích tưới, công trình khai thác và sử dụng tài nguyên nước sạch; Thực hiện xây dựng các module của phần mềm dựa trên công nghệ WEBGIS hoạt động trên địa chỉ http://bdkh.thuyloihatinh.vn/.

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu của các thành viên Hội đồng, Chủ tịch Hội đồng GS.TS. Trần Đình Hòa - Phó Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam kết luận: Chủ nhiệm Đề tài cần bố cục lại các Chương trong báo cáo, chỉnh sửa phần tổng quan, bám sát các vấn đề cần làm rõ liên quan đến nội dung nghiên cứu, báo cáo tổng hợp, báo cáo tóm tắt; Bổ sung sự cần thiết trong báo cáo tổng kết chi tiết cho tỉnh Hà Tĩnh; các quyết định giao đề tài, cán bộ hướng dẫn đối với sản phẩm đào tạo thạc sỹ; Xem xét lại phần cơ sở lý luận, khoa học, phạm vi nghiên cứu, các sản phẩm về bản đồ, hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu; các vấn đề về hiệu quả sử dụng nước, hạn hán và biến đổi khí hậu và đảm bảo mục tiêu đề tài. Cuối cùng, Chủ tịch Hội đồng yêu cầu Chủ nhiệm Đề tài chỉnh sửa, bổ sung theo các ý kiến góp ý của các thành viên trong Hội đồng và hoàn thiện các thủ tục theo quy định để nghiệm thu chính thức.

Đề tài nghiệm thu đạt yêu cầu.