Họp Hội đồng tư vấn đánh giá, nghiệm thu cấp cơ sở đề tài thuộc Chương trình nông thôn mới

Vừa qua, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đã tổ chức họp Hội đồng tư vấn đánh giá nhiệm thu cấp cơ sở Đề tài thuộc Chương trình Nông thôn mới “Nghiên cứu, lựa chọn công nghệ phù hợp xử lý chất thải (sinh hoạt, chăn nuôi) quy mô vừa và nhỏ phục vụ Chương trình xây dựng nông thôn mới vùng Bắc Trung Bộ” do TS. Dương Quốc Huy - Trung tâm Đào tạo và Hợp tác Quốc tế chủ nhiệm.

Hội đồng gồm có GS.TS. Nguyễn Tùng Phong - Chủ tịch Hội đồng - Phó Giám đốc Viện và các thành viên trong Hội đồng.

Báo cáo kết quả của Đề tài, TS. Dương Quốc Huy cho biết: Cùng với sự phát triển về kinh tế, môi trường nông thôn đang chịu sức ép ô nhiễm ngày càng lớn từ sự gia tăng dân số, sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi, bỏ trống khâu xử lý chất thải trong chăn nuôi, chất thải nông nghiệp, sinh hoạt, sản xuất… Tại những địa điểm tập trung đông người như các khu dân cư, trường học, bệnh viện… lượng nước thải sinh hoạt hàng ngày thải ra môi trường là rất lớn. Tuy hầu hết nước thải từ hoạt động vệ sinh của người dân được xử lý tại nguồn thông qua các chương trình vệ sinh môi trường nông thôn với giải pháp phổ biến sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh nhưng thực tế cho thấy lượng nước thải từ các hoạt động sinh hoạt, sản xuất… hàng ngày xả ra môi trường là rất lớn gây ô nhiễm môi trường trong cộng đồng.

Tại vùng Bắc Trung Bộ, hoạt động chăn nuôi lợn đóng một vai trò quan trọng trong các hoạt động kinh tế của người dân nơi đây. Số lượng đầu lợn đứng thứ 3 cả nước  tuy nhiên số lượng cơ sở chăn nuôi chỉ chiếm 9,5%. Qui mô trung bình của cơ sở chăn nuôi chăn nuôi lợn là tương đối cao so với các vùng khác trên cả nước. Điều này dẫn đến việc xử lý nước thải từ chăn nuôi lợn qui mô vừa và nhỏ vùng Bắc Trung Bộ đảm bảo không ô nhiễm môi trường là một công việc hết sức cấp bách.

Do vậy, Nhóm thực hiện Đề tài đã tiến hành nghiên cứu, lựa chọn công nghệ phù hợp xử lý chất thải (sinh hoạt, chăn nuôi) qui mô vừa và nhỏ phục vụ Chương trình xây dựng nông thôn mới vùng Bắc Trung Bộ với o2 mục tiêu là (1) Xác định được các công nghệ phù hợp có khả năng nhân rộng để xử lý chất thải (chăn nuôi, sinh hoạt) qui mô vừa và nhỏ vùng Bắc Trung bộ nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường góp phần thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới (tiêu chí 17.5 và tiêu chí 17.7); (2) Lựa chọn và xây dựng được 04 mô hình công nghệ phù hợp xử lý chất thải khác nhau tại một số xã NTM làm cơ sở nhân rộng cho các tỉnh Bắc Bộ

Qua quá trình triển khai 04 nội dung nghiên cứu, Đề tài đã đạt được một số kết quả chính như đã đánh giá được thực trạng và đề xuất các công nghệ phù hợp để xử lý chất thải sinh hoạt và chăn nuôi qui mô vừa và nhỏ; Lựa chọn các điểm xây dựng mô hình và thiết kế các công nghệ phù hợp để xử lý chất thải sinh hoạt, chăn nuôi qui mô vừa và nhỏ vùng Bắc Trung Bộ; Xây dựng tài liệu hướng dẫn lựa chọn công nghệ phù hợp và xây dựng công trình xử lý chất thải sinh hoạt và chăn nuôi lợn qui mô vừa và nhỏ vùng Bắc Trung Bộ; Đã tập huấn nhân rộng cho vùng dự án. Sau tập huấn, người dân trong vùng dự án được trang bị đầy đủ kiến thức về lựa chọn công nghệ phù hợp để xử lý chất thải sinh hoạt, chăn nuôi qui mô vừa và hỏ và có thể áp dụng vào thực tế; Biên soạn tài liệu truyền thông phổ biến kết quả của đề tài đơn giản, dễ hiểu.

Đặc biệt Đề tài đã xây dựng thành công 04 mô hình ứng dụng công nghệ tại Hà Tĩnh, Nghệ An bao gồm 01 Mô hình ứng dụng công nghệ phù hợp xử lý nước thải sinh hoạt từ cộng đồng dân cư tại Hà Tĩnh; 03 Mô hình ứng dụng công nghệ phù hợp xử lý nước thải chăn nuôi lợn qui mô vừa và nhỏ tại Hà Tĩnh, Nghệ An. Các mô hình này đều đạt các chỉ tiêu chính trong QCVN14:2008/BTNMT và QCVN62-MT:2016/BTNMT

Phát biểu kết luận tại buổi họp, thay mặt Hội đồng, PGS.TS. Nguyễn Tùng Phong - Chủ tịch Hội đồng đã đánh giá cao sự cố gắng của chủ nhiệm và nhóm thực hiện trong việc hoàn thiện các sản phẩm của Đề tài. Đề tài đã đáp ứng về mặt số lượng, khối lượng, chủng loại các sản phẩm khoa học theo đề cương đã được duyệt, khối lượng thực hiện; chất lượng của sản phẩm phẩm đáp ứng được các chỉ tiêu theo đặt hàng; phương pháp tiếp cận, phương pháp nghiên cứu cụ thể, phù hợp;  kết cấu báo cáo có sự gắn kết về nội dung; đã lựa chọn được công nghệ phù hợp xử lý chất thải sinh hoạt và chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ cho vùng Bắc Trung Bộ và xây dựng được 04 mô hình hệ thống xử lý với hiệu quả xử lý bước đầu đáp ứng được yêu cầu; tài liệu hướng dẫn có tính chỉ dẫn thực tế, dễ sử dụng.

Chủ tịch Hội đồng yêu cầu Chủ nhiệm Đề tài chỉnh sửa báo cáo tổng hợp theo đúng quy định của báo cáo khoa học tổng hợp cấp quốc gia; bổ sung tổng quan các vấn đề liên quan đến nội dung nghiên cứu, phương pháp ngheien cứu, kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu; kết quả xét nghiệm mẫu nước, đảm bảo các thông số đạt theo QCVN62-MT2016 của 04 mô hình; báo cáo quan trắc các mô hình; các văn bản chấp nhận của Hội đồng nghiệm thu, các địa phương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đối với 04 mô hình. Chủ nhiệm Đề tài cần làm rõ một số khái niệm trong đề tài; cơ sở, tiêu chí lựa chọn 04 mô hình và các điều kiện để nhân rộng; biện pháp, phương án rửa vật lọc; biện pháp phòng tránh tác động tới bãi lọc thực vật khi trời mưa to; yêu cầu về thời gian lưu nước thải trong bể ABR; ưu điểm, hạn chế khi áp dụng ABR; quy trình công nghệ cần bổ sung bể điều hòa, song chắn rác, hệ thống hút bùn.

Chủ tịch Hội đồng yêu cầu Chủ nhiệm Đề tài chỉnh sửa, bổ sung theo các góp ý của Hội đồng.

Đề tài được đánh giá nghiệm thu đạt yêu cầu