Họp Hội đồng tư vấn tự đánh giá kết quả đề tài

Ngày 9/8/2017, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đã tổ chức phiên họp Hội đồng tư vấn tự đánh giá kết quả Đề tài “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ GIS và viễn thám để theo dõi, đánh giá, hoàn thiện và nâng cao độ chính xác của công tác dự báo ngập lụt phục vụ công tác quản lý phòng chống lũ lụt vùng hạ du các sông“ do PGS.TS. Nguyễn Thanh Hùng - Phòng Thí nghiệm trọng điểm Quốc gia về Động lực học sông biển chủ nhiệm.

Mục tiêu của đề tài nhằm nghiên cứu ứng dụng được ảnh viễn thám, GIS để hoàn thiện, giám sát độ chính xác của công tác tính toán, dự báo ngập lụt vùng hạ du; cập nhật, giám sát sự biến động lớn của lòng dẫn, sự thay đổi của các công trình hạ tầng cơ sở như giao thông, thủy lợi, khu công nghiệp, khu dân cư...; nghiên cứu ứng dụng được ảnh viễn thám, GIS để phân tích, đánh giá độ sâu ngập và tính toán thiệt hại vùng hạ du.

Theo Chủ nhiệm Đề tài cho biết phạm vi khu vực nghiên cứu của Đề tài đó là hạ du lưu vực sông Trà Khúc, sông Vệ tỉnh Quảng Ngãi, đây là khu vực trọng điểm thường xuyên bị ngập lụt, các sông đều có phần thượng lưu dốc, mạng lưới sông suối phát triển hình nan quạt nên khả năng tập trung lũ rất nhanh. Mặt khác, vùng đồng bằng nhỏ hẹp và bị các dải cát ven biển che chắn ngăn cản việc thoát lũ nên gây ra ngập lụt diện rộng.

Đề tài đã tập trung vào nghiên cứu kỹ thuật phân tích ảnh viễn thám xác định sự thay đổi của bề mặt lưu vực liên quan đến thảm phủ thực vật, công trình hạ tầng, diễn biến bãi sông làm cơ sở cho việc chính xác hóa đầu vào của mô hình dự báo ngập lụt cho khu vực hạ du lưu vực sông. Song song với đó, nghiên cứu còn tập trung chiết tách thông tin ngập lụt từ ảnh vệ tinh SAR làm cơ sở cho việc kiểm chứng độ chính xác của mô hình mô phỏng, góp phần tăng độ chính xác của mô hình dự báo ngập lụt và ước tính thiệt hại trong vùng ngập lũ.

Trên cơ sở phân tích bài toán thực tế kết hợp với các công cụ dùng trong tính toán, Đề tài đã triển khai một số nội dung chính như tổng quan tài liệu, thu thập số liệu, khảo sát bổ sung; xây dựng phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu GIS phục vụ quản lý ngập lụt khu vực nghiên cứu; nghiên cứu quy trình xử lý ảnh viễn thám và cập nhật kết quả trong hệ thống giám sát ngập lụt; xây dựng mô hình dự báo ngập lụt kết hợp công nghệ viễn thám GIS; đào tạo và chuyển giao công nghệ ứng dụng công nghệ viễn thám GIS và mô hhìn thủy văn thủy lực dự báo ngập lụt, Chủ nhiệm đề tài cho biết thêm.

Qua việc nghiên cứu này, Đề tài đã đạt được một số kết quả mới như phân tích các loại ảnh viễn thám (ảnh quang học, ảnh radar) để chi tiết hóa các thông tin trên toàn lưu vực; tập trung sử dụng các ảnh chuyên dụng phục vụ tốt nhất và giải quyết trọn vẹn các vấn đề như phân tích thông tin lưu vực, cập nhật các thay đổi tức thời trên bề mặt lưu vực để nâng cao độ chính xác của mô hình dự báo lũ lụt, ước tính được thiệt hại đối với các kịch bản mưu lũ có thể xảy ra đối với lưu vực sông nghiên cứu; nghiên cứu được thực hiện một cách tổng thể từ thượng nguồn tới hạ du, đã sử dụng đồng thời nhiều công cụ phần mềm GIS để phân tích giải đoán ảnh viễn thám cũng như các phần mềm tiên tiến mô phỏng thủy lực ngập lũ và việc tính toán được kiểm chứng qua các số liệu đo đạc và thu thập như số liệu địa hình, ảnh viễn thám...

Thay mặt Hội đồng, Chủ tịch Hội đồng GS.TS. Trần Đình Hòa - Phó Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam cho rằng Đề tài đã đưa ra được quy trình nghiên cứu ứng dụng công nghệ GIS và viễn thám một cách tổng thể và chi tiết; các sản phẩm của Đề tài đầy đủ về chủng loại, số lượng, khối lượng sản phẩm so với đặt hàng; báo cáo trình bày đầy đủ, logic, có hàm lượng khoa học cao; các sản phẩm mang tính thực tiễn cao, có thể ứng dụng vào thực tế sản xuất ngay.

Chủ tịch Hội đồng cũng đề nghị Chủ nhiệm Đề tài cần làm nổi bật hơn nữa tính mới của các sản phẩm nghiên cứu; làm rõ kết quả phân tích dữ liệu thảm phủ từ ảnh viễn thám trong các năm, thời điểm chụp ảnh  và thời điểm tính toán kết quả ngập lụt; xem xét khả năng tách những vùng ngập do mưa nội đồng và do lũ, so sánh các kết quả tính toán từ mô hình với thống kê thiệt hại thực tế đã được báo cáo hàng năm; cần tham khảo các quy định, quy chuẩn về bản đồ đã được ban hành...

Đề tài được Hội đồng đánh giá đạt yêu cầu nghiệm thu.