Khẩn trương đánh giá lại chất lượng các công trình thủy điện quy mô nhỏ
05/07/2013Hiện cả nước có trên 6.000 hồ chứa thủy lợi, thủy điện có quy mô nhỏ với dung tích dưới 10 triệu m3 hoặc công suất nhà máy thủy điện nhỏ hơn 15MW. Nhìn chung các công trình sau khi được nghiệm thu đã cơ bản phát huy được hiệu quả kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, việc triển khai, giám sát xây dựng các công trình thủy điện quy mô vừa và nhỏ đang bộc lộ rất nhiều bất cập trong quản lý điều hành.
Các tỉnh Tây Nguyên là địa bàn tập trung khá nhiều công trình thủy điện quy mô nhỏ của cả nước. Chỉ trong một thời gian ngắn, tại đây đã xảy ra không ít sự cố nghiêm trọng ở một số thủy điện nhỏ, gây thiệt hại đến đời sống vật chất cũng như tinh thần của cư dân địa phương. Đơn cử như sự cố vỡ đập đã xảy ra ở thủy điện Ia Krêl 2, huyện Đức Cơ, Gia Lai. Đây là công trình thứ hai bị vỡ trong vòng nửa năm trở lại đây, và là công trình thứ ba trong hai năm ở Tây Nguyên xảy ra sự cố nghiêm trọng. Qua sự đánh giá, kiểm tra cho thấy, sự tùy tiện trong thi công các con đập và đường ống thủy điện của chủ đầu tư xây dựng công trình này. Còn như sự cố tại thủy điện Đam Bôl, Lâm Đồng, chủ đầu tư đã tự ý thay cống dẫn dòng bêtông bằng ống nhựa mà ống này lại được nối trực tiếp với ống áp lực, lại không được giãn cách bằng bể hở điều áp gây nên vỡ ống.
Theo Bộ Xây dựng, qua tiến hành kiểm tra, xác định nguyên nhân các sự cố, vấn đề quản lý chất lượng công trình thủy điện đã bộc lộ một số tồn tại. Cụ thể, các công trình thủy lợi, thủy điện xảy ra sự cố do chủ đầu tư chủ yếu là các doanh nghiệp tư nhân, dù còn hạn chế về kinh nghiệm nhưng lại tự tổ chức quản lý đầu tư và thi công xây dựng công trình. Bên cạnh đó, năng lực của một số nhà thầu tham gia xây dựng công trình như tư vấn thiết kế, giám sát, nhà thầu thi công xây dựng không đủ tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật. Công tác quản lý chất lượng trong khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng không đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật. Ngoài ra, để xảy ra sự cố tại các công trình thủy điện còn do nhiều chủ đầu tư thi công ẩu hoặc không đúng với thiết kế, biến các đập thủy điện trở thành hiểm họa tiềm ẩn, đe dọa đến sản xuất cũng như đời sống sinh hoạt của người dân sống ở hạ lưu các lòng hồ thủy điện. Được biết, theo quy định, đối với các nhà máy thủy điện có công suất nhỏ hơn 13 MW, các cơ quan chức năng chỉ phê duyệt thiết kế tổng thể. Phần quan trọng nhất của dự án thủy điện là thiết kế kỹ thuật chi tiết thì lại do chủ đầu tư tự phê duyệt. Có nghĩa là chất lượng, độ an toàn của các thủy điện quy mô nhỏ hiện nay cơ bản phụ thuộc vào chủ đầu tư. Chủ đầu tư giỏi, có tâm thì sẽ có công trình thủy điện tốt. Và ngược lại, nếu chủ đầu tư kém, ẩu thì chất lượng xây dựng các công trình thủy điện cũng may rủi theo.
Theo Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải, sự cố đập Ia Krêl 2 tại Gia Lai bị vỡ vừa qua khá may mắn khi tình hình được kiểm soát kịp thời, nếu không đã trở thành thảm họa lớn cho người dân sống phía hạ lưu. Bên cạnh đó, các chế tài hiện có chưa đủ để hạn chế, khắc phục các sự cố. Một khi các sự cố vỡ đập biến thành thảm họa thì có quy được trách nhiệm cho ai cũng trở thành quá muộn. Ngoài ra, một vấn đề rất đáng quan ngại hiện nay là nhiều chủ đầu tư đã tự ý thay đổi thiết kế của các công trình thủy điện. Có nơi chủ đầu tư đã tự ý thay đổi từ đập tràn có 3 cửa van thành đập tràn tự do và tự ý nâng cao trình ngưỡng tràn. Và trên thực tế, các đơn vị giám sát thi công hoặc không đủ năng lực, hoặc chưa làm hết trách nhiệm của mình.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Chính phủ ban hành Nghị định về quản lý chất lượng công trình xây dựng; trong đó có quy định tăng cường sự kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước thông qua kiểm tra thiết kế, kiểm tra công trình trước khi đưa vào sử dụng và kiểm soát năng lực của các chủ thể trong quá trình tham gia thi công xây dựng. Trong đó, Chính phủ yêu cầu các Bộ: Xây dựng, Công thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các địa phương cần khẩn trương kiểm tra, rà soát chất lượng và đánh giá mức độ an toàn các công trình thủy lợi, thủy điện quy mô nhỏ trên địa bàn, kịp thời có giải pháp vì mùa mưa bão đã đến. Lưu ý kiểm tra năng lực của các nhà thầu, công tác quản lý chất lượng, thẩm tra thiết kế và công tác nghiệm thu công trình theo quy định về an toàn đập thủy điện, thủy lợi.
Theo daibieunhandan.vn
Ý kiến góp ý:
