Mối quan hệ giữa xâm nhập mặn đồng bằng sông Cửu Long với dòng chảy thượng lưu Mê Công và triều ven biển

Đánh giá quy luật xâm nhập mặn theo các yếu tố tác động của nó, làm cơ sở khoa học cho việc dự báo xâm nhập mặn trong mùa khô, có tầm quan trọng đặc biệt trong việc quản lý nguồn nước trên vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Bài báo này giới thiệu một phương pháp nghiên cứu cơ sở khoa học của xâm nhập mặn (XNM) ở ĐBSCL, trong đó đã xây dựng mối quan hệ giữa chiều dài XNM với hai yếu tố chính tác động đến xâm nhập mặn, bao gồm dòng chảy mùa khô về châu thổ Mê Công (trạm Kratie) và thủy triều ven biển ĐBSCL. Hai loại phương trình xâm nhập mặn ứng với chiều dài xâm nhập mặn lớn nhất với ngưỡng 4g/l và 1g/l trong mùa khô trên mỗi cửa sông, theo hai yếu tố tác động đã được xây dựng. Với hệ số quan hệ tốt (R2 = 0,81-0,99), cho thấy việc đánh giá chiều dài XNM theo hai loại yếu tố tác động (dòng chảy và thủy triều) là phù hợp.

Phương pháp và kết quả nghiên cứu cùng các phương trình quan hệ chiều dài XNM theo yếu tố tác động góp phần làm rõ thêm đặc điểm và quy luật của hiện tượng XNM trên Đồng bằng, có thể mở ra một số hướng nghiên cứu sau này khi khảo cứu mặn ở các khía cạnh khác nhau.

1. GIỚI THIỆU

2. VẤN ĐỀ, PHƯƠNG PHÁP VÀ NGUỒN SỐ LIỆU NGHIÊN CỨU

2.1. Vấn đề nghiên cứu

2.2. Nguồn số liệu

3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Kết quả tính toán tổng lượng dòng chảy mùa khô về Đồng bằng, mực nước triều cửa sông, chiều dài xâm nhập mặn trên các sông

3.2. Kết quả xây dựng các phương trình hồi quy chiều dài xâm nhập mặn lớn nhất theo các ngưỡng mặn với các yếu tố tác động

4. KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Mekong River Commission (MRC), Trang WEB của MRC: “http://www.mrcmekong.org”.

[2] Savenjie (2005), Salinity and tides in alluvial estuarines, ELSEVIER.

[3] Steven Chapra (2008), Surface water quality modelling, Mac.GrawHill, 848p.

[4] Tăng Đức Thắng và Nguyễn Ân Niên (2003), “ Bài giảng về lý thuyết lan truyền nguồn nước trong hệ thống sông kênh”.

[5] Tien Giang Nguyen, Trung Duc Tran, Cong Thanh Nguyen, “Optimizing the Long Short-Term Memory (LSTM) model by Bayesian method for salinity intrusion forecasting: a study at Dai Ngai station, Soc Trang province, Vietnam”, Vietnam Journal of Marine Science and Technology 2023, 23(3) 223–232.

[6] Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam (Báo cáo hàng năm), Điều tra, giám sát xâm nhập mặn vùng đồng bằng sông Cửu Long phục vụ chỉ đạo điều hành sản xuất nông nghiệp.

[7] Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam (2021), Đề tài Nhà nước KC08.25/16-20: Nghiên cứu diễn biến nguồn nước, chất lượng nước và đề xuất các giải pháp khai thác thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả và hạn chế rủi ro thiên tai (hạn mặn) vùng nuôi thủy sản, trồng trọt ven biển đồng bằng sông Cửu Long ”, do Tăng Đức Thắng làm chủ nhiệm.

______________________________________________________________________

Chi tiết bài báo xem tại đây: Mối quan hệ giữa xâm nhập mặn đồng bằng sông Cửu Long với dòng chảy thượng lưu Mê Công và triều ven biển

Phạm Văn Giáp, Tăng Đức Thắng, Trần Minh Tuấn,
Nguyễn Văn Hoạt, Phạm Ngọc Hải
Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam

TẠP CHÍ KH&CN THỦY LỢI