Nghiên cứu ứng dụng giải đoán ảnh viễn thám trong xây dựng bản đồ thiệt hại ngập lụt thành phố Cần Thơ

Ngày nay công nghệ viễn thám và GIS được ứng dụng rộng khắp trong nhiều lĩnh vực trên thế giới. Với khả năng phân tích và hiển thị thông tin, công nghệ viễn thám và GIS được ứng dụng trong tài nguyên nước để Lập bản đồ phân bố tài nguyên nước, Bản đồ phân bố mạng lưới thủy văn: Đánh giá định lượng lượng mưa, bão, lũ lụt và hạn hán; Bản đồ các vùng đất thấp, vùng trũng bị ngập lụt, phân vùng khí hậu, … Nghiên cứu này ứng dụng công nghệ giải đoán ảnh Sentinel-1 và phương pháp lượng hóa mức độ tổn thất do lũ lụt trong xây dựng bản đồ phân bố không gian thiệt hại lũ lụt cho trận lũ ngày 09/10/2018 tại Thành phố Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, các huyện nằm ngoài đê sông không được bảo vệ nên thường xuyên bị ngập lụt với diện tích lớn, nhiều nơi có độ sâu ngập trên 1,5 m. Khu vực trong đê tuy diện tích ngập trên 88% nhưng phổ biến ở mức ngập dưới 0,5 m. Trận lũ đã khiến Cần Thơ thiệt hại gần 26,5 tỷ đồng xét trên 06 nhóm sử dụng đất gồm: Nuôi trồng thủy sản, Cây hoa màu, Lúa hai vụ, Cây ăn quả, Phi nông nghiệp và Lúa ba vụ. Kết quả nghiên cứu là thông tin hữu ích giúp địa phương xây dựng phương án ứng phó, tăng cường khả năng thích ứng và giảm thiểu thiệt hại ngập lụt.

1. GIỚI THIỆU CHUNG

2. DỮ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Vùng nghiên cứu và dữ liệu ảnh Sentinel-1 cho vùng nghiên cứu

2.2. Kỹ thuật giải đoán ảnh viễn thám

2.3. Đánh giá thiệt hại định lượng

2.4. Đánh giá rủi ro cho từng ngành/lĩnh vực

3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Bản đồ ngập lụt trận lũ ngày 09/10/2018

3.2. Đánh giá thiệt hại trận lũ ngày 09/10/2018

4. KẾT LUẬN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] UNISDR, “Guidelines for Reducing Flood Losses,” United Nations - Hqrs. (UN), available on-line https//www.unisdr.org/we/inform/publications/558, p. 79, 2002.

[2] Making Making Making Development Development Development Sustainable: Sustainable : Sustainable : The The The Future Future Future of of of Disaster Disaster Disaster Risk Risk Risk Management Management Management. .

[3] D. T. Chinh, A. K. Gain, N. V. Dung, D. Haase, and H. Kreibich, “Multi-variate analyses of flood loss in Can Tho city, Mekong delta,” Water (Switzerland), vol. 8, no. 1, pp. 1–21, 2016.

[4] D. T. Chinh, N. V. Dung, A. K. Gain, and H. Kreibich, “Flood loss models and risk analysis for private households in can Tho City, Vietnam,” Water (Switzerland), vol. 9, no. 5, 2017.

[5] D. Dutta, S. Herath, and K. Musiake, “An application of a flood risk analysis system for impact analysis of a flood control plan in a river basin,” Hydrol. Process., vol. 20, no. 6, pp. 1365–1384, 2006.

[6] A. A. Komolafe, S. A. A. Adegboyega, and F. O. Akinluyi, “A review of flood risk analysis in Nigeria,” Am. J. Environ. Sci., vol. 11, no. 3, pp. 157–166, 2015.

[7] F. C. Conde and M. De Mata Muñoz, “Flood monitoring based on the study of Sentinel-1 SAR images: The Ebro River case study,” Water (Switzerland), vol. 11, no. 12, pp. 1–25, 2019.

[8] P. Matgen, R. Hostache, G. Schumann, L. Pfister, L. Hoffmann, and H. H. G. Savenije, “Towards an automated SAR-based flood monitoring system: Lessons learned from two case studies,” Phys. Chem. Earth, vol. 36, no. 7–8, pp. 241–252, 2011.

[9] G. J. P. Schumann, “Preface: Remote sensing in flood monitoring and management,” Remote Sens., vol. 7, no. 12, pp. 17013–17015, 2015.

[10] G. Boni et al., “A Prototype System for Flood Monitoring Based on Flood Forecast Combined with COSMO-SkyMed and Sentinel-1 Data,” IEEE J. Sel. Top. Appl. Earth Obs. Remote Sens., vol. 9, no. 6, pp. 2794–2805, 2016.

[11] G. E. Engine, “NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH DIỆN TÍCH NGẬP NƯỚC SỬ DỤNG ẢNH SENTINEL-1 TRÊN NỀN GOOGLE EARTH ENGINE : ÁP DỤNG CHO TỈNH ĐỒNG THÁP , ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG,” pp. 113–120, 2020.

[12] L. Landuyt, F. M. B. Van Coillie, B. Vogels, J. Dewelde, and N. E. C. Verhoest, “Towards operational flood monitoring in flanders using sentinel-1,” IEEE J. Sel. Top. Appl. Earth Obs. Remote Sens., vol. 14, pp. 11004–11018, 2021.

[13] J. Qiu, B. Cao, E. Park, X. Yang, W. Zhang, and P. Tarolli, “Flood monitoring in rural areas of the pearl river basin (China) using sentinel-1 SAR,” Remote Sens., vol. 13, no. 7, pp. 1–20, 2021.

[14] S. Martinis, S. Plank, and K. Ćwik, “The use of Sentinel-1 time-series data to improve flood monitoring in arid areas,” Remote Sens., vol. 10, no. 4, 2018.

[15] A. Twele, W. Cao, S. Plank, and S. Martinis, “Sentinel-1-based flood mapping: a fully automated processing chain,” Int. J. Remote Sens., vol. 37, no. 13, pp. 2990–3004, 2016.

[16] F. J. Meyer et al., “AN AUTOMATIC FLOOD MONITORING SERVICE FROM SENTINEL-1 SAR : PRODUCTS , DELIVERY PIPELINES , AND PERFORMANCE ASSESSMENT Alaska Satellite Facility , University of Alaska Fairbanks , 903 Koyukuk Drive , Fairbanks , AK , 99775 Earth Systems Science Center , U,” pp. 6580–6583, 5194.

[17] Hazus, “Hazus–MH 2.1: Technical Manual,” Fed. Emerg. Manag. Agency, p. 718, 2012.

[18] Mekong River Commission. Flood Protection Criteria for the Mekong Delta, Vietnam. The Flood Management and Mitigation Programme, Component 2: Structural Measures & Flood Proofing in the Lower Mekong Basin, 2009, 6, pp. 1–88.

[19] V. Minh Cát, “Đánh giá rủi ro thiên tai do lũ lụt lưu vực sông Dinh,” Vietnam J. Hydrometeorol., vol. 717, no. 717, pp. 1–10, 2020

________________________________________________________________________

Chi tiết bài báo xem tại đây: Nghiên cứu ứng dụng giải đoán ảnh viễn thám trong xây dựng bản đồ thiệt hại ngập lụt thành phố Cần Thơ

Vũ Thị Minh Huệ
Trường Đại học Thủy lợi
Phan Mạnh Hưng
Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Vĩnh Phúc
Đinh Thị Hải Yến
Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Bắc
Nguyễn Thị Minh Tâm
Trường Đại học Xây dựng Hà Nội

TẠP CHÍ KH&CN THỦY LỢI