Nguy cơ động đất đập thủy điện Xayaburi

"Đập Xayaburi chỉ nằm cách các tâm chấn động đất mạnh từ 6,0 đến 6.9 độ Richter từ 100 đến 240km, đã từng được ghi nhận bằng máy trên lãnh thổ Bắc Lào từ năm 1903 tới nay" - PGS.TS Nguyễn Hồng Phương, Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần, Viện Vật lý Địa cầu, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết.

Vị trí dự kiến xây dựng nhà máy thủy điện Xayaburi nằm trên lãnh thổ Bắc Lào, nơi có độ hoạt động địa chấn mãnh liệt nhất trên toàn đất nước. Động đất là hệ quả của các vận động kiến tạo. Vùng Bắc Lào hoạt động kiến tạo mạnh với các hệ thống đứt gẫy sâu ngăn cách các địa khối được xếp vào loại đứt gẫy cấp 1.

Tiêu biểu nhất trong số các hệ đứt gẫy loại này là hệ đứt gẫy Lai Châu – Điện Biên, chạy từ lãnh thổ Việt Nam sang Lào. Đây là hệ đứt gẫy được coi là nguồn phát sinh ra trận động đất Điện Biên năm 1935 có độ lớn 6,8 độ Richter. Để hình dung mức độ nguy hiểm của khu vực Bắc Lào về mặt địa chấn, có thể liên tưởng trận động đất 6,8 độ Rihter xảy ra ở Kobe, Nhật Bản ngày 17/1/1995.

Mật độ phân bố cao của các trận động đất xung quanh vị trí dự kiến xây dựng đập cho phép dự báo khả năng trong tương lai công trình sẽ tiếp tục phải chịu đựng các rung động địa chấn mạnh tương đương. Đáng kể hơn, vị trí của hệ đứt gẫy cấp 1 Lai Châu – Điện Biên dường như hướng thẳng về phía vị trí xây dựng đập.

Từ năm 1903 đến năm 2011, trên lãnh thổ Lào ghi nhận 119 trận động đất, trong đó có 5 trận mạnh hơn 6 độ Richter. Trên lãnh thổ Bắc Lào  từng ghi nhận hai trận động đất mạnh đến 6,9 độ Richter năm 1983 và 6,6 độ Richter năm 2007.

Ngoài những trận động đất mạnh xảy ra trên lãnh thổ Lào, khu vực Bắc Lào còn bị đe dọa bởi ảnh hưởng do lan truyền chấn động từ những trận động đất mạnh có chấn tâm nằm trên lãnh thổ Việt Nam, Thái lan và Myanmar. Chẳng hạn trận động đất trên lãnh thổ Việt Nam: tại Điện Biên năm 1935 mạnh 6,8 độ Ricter, tại Tuần Giáo năm 1983 mạnh 6,7 độ Richter; trên lãnh thổ Thái Lan ở vùng sát biên giới với Lào năm 1935 mạnh 6,8 độ Richter; trên lãnh thổ Myanmar cũng vùng sát biên giới với Lào năm 2011 mạnh 6,8 độ Rihter.

Như vậy, vị trí dự kiến xây dựng nhà máy thủy điện Xayaburi là không thuận lợi về mặt an toàn địa chấn. Vì vậy, cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Đập thủy điện Xayaburi dự kiến xây dựng tại hạ du dòng chính của sông Mekong, nằm trên lãnh thổ của Lào, cách ĐBSCL gần 2.000 km. Đập thủy điện dự kiến dài 810 m, cao 32 mét, công suất dự kiến 1.260 MW.

Theo bee.net.vn