Phương pháp đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và nông thôn tỉnh Thừa Thiên Huế

Xây dựng phương pháp đánh giá tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và Nông thôn với BĐKH cho tỉnh Thừa Thiên Huế là một trong các nội dung của nhiệm vụ đánh giá tác động của BĐKH đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và Nông thôn- thuộc chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với BĐKH của Bộ nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Kết quả nghiên cứu đưa ra lời cảnh báo, các kiến nghị giúp cho các nhà hoạch định chính sách của Bộ, ngành và địa phương có cái nhìn khách quan về tác động BĐKH đến lĩnh vực cơ sở hạ tầng và chỉ đạo thực hiện các chính sách đầu tư hiệu quả hơn.

I. MỞ ĐẦU

Thừa Thiên - Huế là tỉnh nằm ở cực Nam vùng Bắc Trung Bộ. Phía Tây Bắc giáp với tỉnh Quảng Trị, phía Tây Nam giáp với Lào, phía Nam giáp với Đà Nẵng, là cầu nối giữa Bắc Nam, giữa biển và trục kinh tế Đông Tây và đã từng là trung tâm kinh tế chính trị của đất nước thời nhà Nguyễn.

Thành phố Huế vừa chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc vừa bị gió mùa Tây Nam chi phối. Do vậy, đây là nơi luân phiên chịu tác động và tranh giành ảnh hưởng của các khối không khí có nguồn gốc khác nhau theo mùa. Chính sự hội tụ của không khí lạnh từ phía Bắc tràn xuống và không khí nóng ẩm từ phía Nam di chuyển lên đã gây ra mưa lớn, giông, lốc tố trên khu vực này và hình thành những trận lũ lớn và lũ quét  làm trượt lở đất, xói lở bờ sông. Mặt khác, hạn hán kéo theo xâm nhập mặn vào sâu hơn trên các sông vào mùa khô. Tuy Thừa Thiên Huế chịu nhiều tác động của BĐKH, nhưng cho đến nay vẫn chưa có một kết quả nghiên cứu nào đánh giá tác động của BĐKH cũng như  đề xuất kế hoạch hành động cho chính quyền tỉnh trong việc ứng phó với BĐKH đối với cơ sở hạ tầng nông nghiệp và nông thôn. Trong bài báo này, chúng tôi sẽ giới thiệu phương pháp đánh giá thiệt hại tác động của BĐKH đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và nông thôn tỉnh Thừa Thiên Huế làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH của địa phương.

II. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ

2.1. Công thức xác định thiệt hại

2.2. Trình tự đánh giá

2.3. Trình tự các bước thực hiện

2.4. Các biểu hiện của biến đổi khí hậu

2.5. Nhận diện tác động

2.6. Xác định mức độ tác động

2.7. Đánh giá mức độ ưu tiên phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng NN&NT

2.8. Khả năng thích ứng của từng vùng

2.9. Tổng hợp đánh giá dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và nông thôn

2.10. Ước lượng kinh phí giá thành cơ sở hạ tầng trên địa bàn

III. ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP TÍNH THIỆT HẠI DO BĐKH ĐẾN CƠ SỞ HẠ TẦNG NÔNG NGHIỆP VÀ NÔNG THÔN CHO TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

 IV. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

4.1. Kết luận

4.2. Khuyến nghị

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]  GS.TS. Đào Xuân Học. Kế hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn (Tạp chí Tài nguyên nước  số 1-2009).

[2]  Nhiệm vụ cấp Bộ: “Đánh giá tác động của BĐKH đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và Nông thôn và đề xuất các giải pháp giảm thiểu” do TS. Lê Xuân Quang- Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam chủ nhiệm thực hiện 2010-2012.

[3] Viện Khí tượng Thủy văn Môi trường, tài liệu hướng dẫn đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và xác định các giải pháp thích ứng. (2011)

[4]  Đề tài cấp nhà nước: “Nghiên cứu tác động của BĐKH toàn cầu đến các yếu tố và hiện tượng khí hậu cực đoan ở Việt Nam, khả năng dự báo va giải pháp chiến lược ứng phó”, do PGS.TS. Phan Văn Tân trường Đại học Quốc gia Hà Nội chủ trì thực hiện năm 2009-2010.

[5]  Đề tài cấp nhà nước: “Nghiên cứu ảnh hưởng của BĐKH đến các điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và đề xuất các giải pháp chiến lược phòng tránh, giảm nhẹ và thích nghi, phục vụ phát triển bền vững kinh tế xã hội ở Việt Nam” do TS. Nguyễn Văn Thắng, Viện Khoa học Khí tượng Thuỷ văn và Môi trường thực hiện từ 12/2007 - 11/2010.

[6] Bộ Tài nguyên Môi trường, Bổ sung kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng, 2012.

[7] Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam 2011- 2020

[8] Đề tài cấp nhà nước KC08.13/06-10 “Nghiên cứu ảnh hưởng của BĐKH đến các điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và đề xuất các giải pháp chiến lược phòng tránh giảm nhẹ và thích nghi, phục phụ phát triển kinh tế- xã hội ở Việt Nam”, 2008-2010, do TS. Nguyễn Tất Thắng thực hiện.

[9] Cruz, Harasawa, Anokhin, N.H.Ninh..... Impacts, Adapttion and Vulnerability of the Intergovernmental panel on Climate changes. Cambridge University Press,2007.

[10] www.baothuathienhue.vn. Diễn biến và tác động của BĐKH đến tình hình phát triển của Thừa Thiên Huế.

xem bài báo tại đây: Phương pháp đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến hệ thống cơ sở hạ tầng nông nghiệp và nông thôn tỉnh Thừa Thiên Huế

Tác giả: TS. Lê Xuân Quang
Viện Nước, Tưới tiêu và Môi trường

TẠP CHÍ KH&CN THỦY LỢI